Şantaj suçu niteliği gereği sık sık tehdit suçu ile karıştırılmakta ise de; tehdit suçunda haksız olarak doğrudan kötülük yapılacağından bahisle bir zorlama söz konusudur. Şantaj suçunda ise; genel bir ...
Şantaj suçunda kişi, hakkı olan ya da yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle, mağduru belirli bir harekete zorlamaktadır. Türk Ceza Kanunu’nun 107. Maddesi’nde düzenlenen şantaj suçu ciddi yaptırımları olan önemli bir suçtur. İlgili maddede bir kimsenin kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla bir başkasının şeref veya saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususları açıklayacağından bahisle tehditte bulunması hali de şantaj suçu kapsamında düzenlenmektedir.
Türk Ceza Kanunu’n 107. Maddesi’nde:
“Hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle, bir kimseyi kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız çıkar sağlamaya zorlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
(Ek: 29/6/2005 – 5377/14 md.) Kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla bir kişinin şeref veya saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinde bulunulması halinde de birinci fıkraya göre cezaya hükmolunur.” Denmektedir.
Şantaj suçu niteliği gereği sık sık tehdit suçu ile karıştırılmakta ise de; tehdit suçunda haksız olarak doğrudan kötülük yapılacağından bahisle bir zorlama söz konusudur. Şantaj suçunda ise; genel bir kötülükten bahsedilmekte, yapılan tehdidin niteliği özel olarak düzenlenmektedir. Başka bir deyişle, santajda kişi tehdidin yasa ile özellikleri belirtilen özel bir şekline maruz kalmaktadır. Bu özelliği nedeniyle şantaj suçunun, öğretide, tehdidin özel bir şekli olarak nitelendirildiği görülmektedir. Belirtmek gerekir ki mağduru bir harekete zorlama hali, TCK 107. Madde ile belirtilen özellikleri taşıyorsa şantaj suçudur. Bu halde, tehdit suçundan bahsedilmez. Ancak mağduru bir harekete zorlama hali, genel anlamda tehdit özellikleri taşıyor fakat, şantaj suçunun oluşması için gerekli detaylı özelliklere sahip değilse, yalnızca tehdit suçundan bahsedilmelidir.
Örneklemek gerekirse; kişiye failin istediğini yapması aksi halde bir yakınının öldürüleceği söylenmişse, tehdit suçundan söz konusudur. Kişiye istediği bir şeyi yapması aksi halde, eşine önceki ilişkilerinin analatılacağı söylenmişse, şantaj suçundan bahsedilir. İlk örnekte, kişinin yakınlarına zarar verileceğinden bahisle, genel bir haksızlık yapılacağından bahsedilirken, ikinci örnekte kişinin haysiyet ve saygınlığına yönelen özel bir tehdit “şantaj” söz konusu olmaktadır.
Şantaj suçu tehdit suçunun özel bir biçimi olarak değerlendirildiğinden, şikayete bağlı suçlardan değildir.Şantaj suçunun oluştuğu herhangi bir biçimde savcılık tarafından öğrenilmişse, savcılık makamınca re’sen (kendiliğinden) ilgililer hakkında soruşturma başlatılacaktır. Mağdurun ayrıca şikayette bulunması aranmaz.
Şantaj suçu şikayete bağlı suçlardan olmadığından, herhangi bir şikayet süresine de tabi değildir. Şantaj suçu uzlaşma kapsamına giren suçlardan da değildir.
Şantaj suçunda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır .Suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıl geçmesiyle dava zamanaşımı dolar, böylelikle şuçun araştırılması imkanı ortadan kalkar.
Şantaj suçunun oluşup oluşmadığına ilişkin yargılamalar, asliye ceza mahkemelerince yapılır.
Şantaj suçunun cezası, suçun tüm biçimleri bakımından 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 5000 güne kadar adli para cezasıdır. Mahkeme adli para cezasına ve hapis cezasına ayrı ayrı hükmeder.
Şantaj suçu nedeniyle verilen hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi imkanı da bulunmaktadır.
Şantaj suçu nedeniyle verilen ceza bakımından yasa ile belirlenen şartlar mevcutsa, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ya da cezanın ertelenmesine de bir engel yoktur. Somut olayın yasa ile belirlenen şartları taşıması ve gerekli işlemlerin yapılması halinde, erteleme ve HAGB imkanı bulunmaktadır.
Ceza Hukuku konusundaki diğer yazılarımızı okumak için lütfen tıklayınız.
Aşağıdaki başlıklar da ilginizi çekebilir.
